Ateş vücut ısısının normalden fazla olmasıdır. Vücut ısısı, ısının alındığı yere göre değişir. Ayrıca egzersiz, kalın giysi, sıcak hava, sıcak banyo gibi sebeplerle sağlıklı çocuğun vücut ısısı yüksek çıkabilir.
Bir çocukta makattan ölçülen ısının 38-38,5 C derecenin; koltuk altından ölçülen ısının 37-37,5 C derecenin ; kulaktan ölçülen ısının 37,8-38 C derecenin üzerinde olması ateşi düşündürmektedir.
Vücut ısısı genelde koltuk altından ölçülür, ölçülürken bu bölgenin ıslak olmamasına, kuru olmasına dikkat etmek gerekir, yanlış sonuç çıkabilir.
Makattan ölçüm çok hassas olmakla birlikte bebeklerde ateş ölçer kırılıp yaralanma, bağırsak delinmeleri gibi riskler taşıdığı için; büyük çocuklarda da rahatsızlık hissi verdiği için pek tercih edilmez.
Vücut ısısına en yakın ısının ölçümü için uygun yerlerden birisi de kulak yoludur. Buradan yapılan ölçümlerde uygun aletle Birkaç saniye gibi kısa bir sürede vücut ısısını ölçmek mümkündür. Ölçüm yaparken termometreyi kulağa tam yerleştirilmesine ve kulakta iltihap olmamasına dikkat etmek gerekir.
Çocuklarla ateş genellikle elleri-ayakları soğuk başı sıcak olarak hissedilir. Böyle durumlarda üşümesin diye kalı giysiler giydirmek doğru olmaz, ancak ellerini ellerimizle ısıtıp, ayaklarına çorap giydirebilirsiniz. Ancak üstünü ince giysisiyle bırakmanız gerekir.
Çocuğunuzun bulunduğu ortamın sıcaklığını 21-22 derece arasında tutmaya dikkat ediniz.
Yüksek ateşte vücudun daha fazla sıvıya ihtiyaç duyması nedeniyle bol miktarda sıvı veriniz. Verdiğiniz sıvının çok sıcak veya çok soğuk olmamasına dikkat ediniz.
Doktorunuzun tavsiye ettiği bir ateş düşürücü (antipiretik) kullanarak ateşi kontrol altında tutabilirsiniz. Ateş düşürücüler çocuğun yaşına ve kilosuna bağlı olarak farklı miktarlarda kullanılırlar, genelde ateş düşürücü ilaçlar 1-4 saat arasında etkiler. Ateş düşmedi diye düşünüp peşpeşe 1-2 saat arayla ilaç verilmemesi gerekir. Karaciğer yetmezliğine yol açabilirsiniz. Genel olarak iki ateş düşürücü ilaç dozu arası 4 saatten kısa olmamalıdır. Bu arada ateş çok yüksek ise ılık suyla (29-32derece) duş veya ıslak bezlerle kompres yapabilirsiniz.
Ateşi 40 derecenin üzerine çıkarsa
Ağlama, inleme ve dokunulduğunda huzursuzluk varsa
Ateşin yanında uyku eğimli varsa
Cildinde mor döküntüler oluşuyorsa
Zor nefes alıyorsa
Yutkunma güçlüğü çekiyorsa
Daha önce havale geçirmiş ise
Boyun kısmında sertleşme varsa
Devamlı kusuyorsa ya da sık ishali varsa
Havale nöbetleri genellikle 6 ay ile 5 yaş arasında görülmektedir. Çoğu zaman bir üst solunum yolu enfeksiyonu geçiren çocukta, ateşin hızla yükseldiği ilk saatlerde görülmektedir. Kontrol altına alınmayan uzun süreli yüksek ateşlerde ve havale belirtilerinin görünmeye başlandığı anda ateş düşürülmeli ve en yakın sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır.
Dr. Betül SÜMER
Beşiktaş’ın iki saygın sağlık kuruluşu Ota Tıp Merkezi ve Jinemed Hastanesi güçlerini “OTA & Jinemed Hastanesi’” adı altında birleştirdi.
